2-2-1-3- روشهای خصوصیسازی
1- خصوصیسازی ازطریق فروش سهام به عموم مردم : در این روش انتشار سهام بنگاه به عموم مردم صورت میگیرد، یعنی بنگاه به صورت شرکت سهامی عام درمیآید. این روش یکی از متداولترین روشهای واگذاری مالکیت در بیشتر کشورها است. بهترین ابزار عملی برای اجرای این روش مکانیزم بازار بورس اوراق بهادار است.
2- خصوصیسازی از طریق مذاکره ومزایده به سرمایهگذاران خاص : این روش در کشورهای کوچک با بازارهای سرمایه کمتر توسعه یافته معمول است ودر مورد شرکتهای ناکارامد توجیه دارد که به دانش فنی در زمینه فنی و مدیریت نیاز است. این روش مشکلاتی نیز دارد، از جمله نحوه انتخاب خریداران، تعیین قیمت عادلانه و بیکاری کارکنان واحدها بعد از واگذاری، خطر حاکمیت و نیز تمرکز درآمد و کنترل افراد، شرکتها ومؤسسات از جمله بانکها .
3- خصوصی سازی به روش قرارداد: این روش در واقع یک جایگزین برای روشهای قبلی فروش سهام به سرمایهگذاران خصوصی است. یک شیوه این است که مدیریت شرکت برای مدت مشخصی در اختیار مدیران بخش خصوصی قرار داده میشود که تجربه مدیریتی فنی داشته باشند و برای بنگاههایی که علاوه بر سرمایه به دانش بالایی نیاز دارند، مناسب باشد (کنوی، 2009: 423-426). شیوه دیگر این است که از طریق مزایده حق ارائه خدمات بر اساس یک قرارداد به بخش خصوصی داده شود (اوتایبی، 2006: 20-21).
4- خصوصیسازی از طریق فروش سهام شرکت به مدیریت و کارکنان: این روش برای بنگاههای دولتی توجه میشود که در شرایط سخت مالی و اقتصادی هستند اما مدیریت کارامدی دارند و مستعد قرار دادن شرکت در مسیردرست هستند .
5- خصوصیسازی از طریق کوپن (خصوصیسازی کوپنی): در این روش همه شهروندان به نسبت برابری کوپن یا گواهی سهام دریافت میکنند که در آینده صاحب آن سهام شوند. این روش با هزینه پایین و به سرعت انجام میشود و همه آحاد جامعه در خصوصیسازی مشارکت میکنند و مشروعیت سیاسی آن بالاست (کنوی، 2009). کوپن زمانی کارایی دارد که توزیع آن و مراکز مبادله به آسانی قابل دسترس باشد ویک نظام اداری شایسته برای توزیع و ثبت نام وجود داشته باشد (ویگاماوسامویل، 2008،ص27).
6- خصوصیسازی از طریق فروش داراییها و اموال شرکت: در این روش سهام شرکت عرضه نمیشود بلکه دولت اموال و داراییهای شرکت را به طور مستقیم در معرض فروش به بخش خصوصی قرار میدهد.
7- تجدید ساختار و تفکیک واحدهای دولتی به منظور خصوصیسازی: در این روش شرکت مورد نظر به چند قسمت تفکیک میشود و بخشهای جدا شده با هویتی مستقل در معرض فروش قرار میگیرد. این روش در بسیاری از کشورهای در حال توسعه استفاده میشود.
8- سرمایه گذاری جدید بخش خصوصی در واحدهای دولتی: این روش برای افزایش سرمایه شرکت از طریق جذب سرمایه بخش خصوصی اعمال میگردد. در این روش دولت مالکیت سهام خود را از دست نمیدهد و مالکیت دولت در شرکت به تدریج کم میشود (حاجیلی، 1379).
1-4- اهداف تحقیق
هدف اصلی این تحقیق شناخت پدیده کیفیت سود و خصوصی سازی و عوامل موثر بر آنها می باشد. هدف ویژه این تحقیق نیز بررسی تغییرات کیفیت سود به ازای پدیده خصوصی سازی در شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران می باشد.